Theo quy định tại Bộ luật dân sự năm 2005 từ Điều 646 đến Điều 673 thì di
chúc được coi là hợp pháp phải có đủ các điều kiện : Người lập di chúc
minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc, không bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng
ép ; nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội hình thức di
chúc không trái với quy định của pháp luật.
Người lập di chúc có thể chọn theo một trong các hình thức :
- Lập di
chúc bằng văn bản, không có công chứng, chứng thực : Người lập di
chúc phải có các điều kiện như nêu trên.
- Lập di
chúc bằng văn bản không có người làm chứng : Người lập di chúc phải
có các điều kiện nêu trên. Người lập di chúc phải tự tay viết và ký vào bản
di chúc
- Lập di
chúc bằng văn bản có công chứng, chứng thực.
Công chứng là việc công chứng viên chứng nhận
tính xác thực, tính hợp pháp của hợp đồng, giao dịch khác (sau đây gọi là hợp
đồng, giao dịch) bằng văn bản mà theo quy định của pháp luật phải công chứng
hoặc cá nhân, tổ chức tự nguyện yêu cầu công chứng.
Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng viên
của Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng tới chỗ ở của mình để lập di
chúc.
Trong trường hợp công chứng di chúc,
người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng viên của VP công chứng/Phòng công
chứng có trụ sở đặt tại hoặc ngoài phạm vi tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương
nơi có tài sản mà người lập di chúc để lại.
- Lập di
chúc bằng văn bản có người làm chứng. Trong trường hợp người lập di chúc không
thể tự mình viết bản di chúc thì có thể nhờ người khác viết, nhưng phải có
ít nhất là hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ
vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác
nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.
- Lập di
chúc miệng thể hiện cần có ít nhất 2 người làm chứng và người làm chứng
ghi chép lại ý chí cuối cùng của người lập di chúc, người làm chứng cùng
ký tên hoặc điểm chỉ. Di chúc miệng phải được công chứng chứng thực trong
thời 5 ngày kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng.
Xin lưu ý:
* Di chúc miệng chỉ lập trong trường hợp tính mạng
của một người bị cái chết đi dọa do bệnh tật hoặc các nguyên nhân khác mà không
thể lập di chúc bằng văn bản. Sau 3 tháng kể từ thời điểm lập di chúc miệng mà người di chúc còn sống,
minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị huỷ bỏ.
* Mọi người
đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ những người sau đây:
1. Người thừa
kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc;
2. Người có
quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc;
3. Người
chưa đủ 18 tuổi, người không có năng lực hành vi dân sự.
